Acties door derden, studenten, etc.

Onderzoek studenten VHL naar energietransitie Stiens: het verslag

publicatie: 28 oktober 2021

Tweedejaars studenten van de opleiding Van Hall Larenstein (VHL) hebben in de periode van 1 februari tot 16 april jl. onderzoek gedaan naar hoe Stiens in 2030 energieneutraal zou kunnen worden. Zij hebben dat gedaan door middel van onderzoek, interviews en een enquête. Zoals we destijds hebben aangegeven, wil de Stienzer Energykoöperaasje U.A. de belangrijkste resultaten, conclusies en aanbevelingen van de onderzochte vijf thema’s graag delen met de inwoners van Stiens. Ook willen wij langs deze weg iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan het onderzoek.

Besparen en duurzame opwekking

• De studenten hebben niet gekeken naar mogelijke aanpassingen van het gedrag van de inwoners van Stiens of naar de aanschaf van zuiniger apparatuur om tot energiebesparingen te komen. Dat viel buiten de opdracht van hun studie. De Stienzer Energykoöperaasje U.A. wil wel opmerken dat daar – los van allerlei bouwtechnische maatregelen – ook een forse besparing valt te behalen.
• Energiebesparing door isoleren is voor de studenten de eerste en belangrijkste stap in de transitie naar een duurzame samenleving. Dat geldt in Stiens in het bijzonder voor de woningen die gebouwd zijn vóór 1974 (Stiens-Centrum, Stiens-West/Vogelbuurt en een groot deel van plan Zuid). Van isoleren naar besparen en daarmee naar lagere energiekosten en meer comfort. Daar liggen grote kansen!
• De tweede stap is het stimuleren van de aanleg van zonnepanelen voor het opwekken van duurzame energie. Volgens de studenten kan tot naar schatting 62% van de totale energievraag in 2030 worden voorzien door de plaatsing van zonnepanelen. Bij de energieopwekking is het van groot belang dat de inwoners van Stiens daarin worden betrokken, kunnen gaan deelnemen en ook (financiële) voordelen daarvan ondervinden.
• Verder wijzen ze erop dat relatief weinig mensen de energiecoöperatie kennen. De opdracht aan de Energykoöperaasje is te werken aan de verdere naamsbekendheid en zo veel mogelijk nieuwe leden te werven, immers hoe meer leden, hoe groter het draagvlak wordt.
• De studenten stellen voor dat de Energykoöperaasje in gesprek gaat met de provincie, gemeente, dorpen in de omgeving en particuliere grond- en gebouweigenaren om samen te bekijken wat de mogelijkheden zijn. Op deze manier kan Stiens ook een voorbeeld voor andere dorpen worden op het gebied van duurzaamheid.

Routekaart warmtetransitie

• De studenten hebben gekeken naar de verdeling van de energielabels in Stiens. Globaal is het beeld dat grote delen van Stiens-Centrum en Stiens-West het energielabel E, F of G In Stiens-Zuid, Skil en d’Oriënt hebben veel woningen label C of D. Grote delen van het Heechhôf en geheel Aldlân en Steenslân hebben label A of B.
• Deze indeling zegt – op basis van het bouwjaar – iets over de aanwezigheid en de aard van de isolatie van de woningen. Aan de hand hiervan zou de Stienzer Energykoöperaasje U.A. een plan van aanpak kunnen maken over het gezamenlijk structureel isoleren van de woningen, zo stellen de studenten voor.
• Het advies is verder om eerst voor meer draagvlak en bekendheid te zorgen door het ontwikkelen van bijvoorbeeld een gezamenlijke visie.

Burgerparticipatie: de sociale samenhang omtrent de energietransitie

• De studenten geven aan dat persoonlijk contact met de inwoners van groot belang is. Zij doen tevens de suggestie om bijvoorbeeld een raamsticker aan de leden te geven, zodat anderen kunnen zien dat je lid bent van de Stienzer Energykoöperaasje U.A. De sticker is tevens een vorm van reclame.
• Daarnaast stellen de studenten voor om een zogenaamde ‘open-huizen-dag’ te organiseren. Daarbij kunnen geïnteresseerden een kijkje nemen in woningen die al wat verder in de energietransitie zitten. Eigenaren kunnen dan vertellen waarom ze voor verduurzamen van hun huis hebben gekozen, welke maatregelen ze hebben doorgevoerd en wat de voor- en nadelen zijn. Op deze manier kunnen zowel leden als niet-leden van de energiecoöperatie reflecteren op hun eigen situatie en kijken waar zij stappen kunnen zetten op weg naar verduurzaming. Een bijkomend voordeel is dat het zorgt voor een goede binding in het dorp, doordat buurtgenoten met elkaar in contact komen.
• Verder geven de studenten aan dat het belangrijk is te werken aan samenwerking met de inwoners, het zoeken van draagvlak en het geven van transparantie. Dat kan door voorlichting in de Stienser, door openbare bijeenkomsten en vergaderingen en door productvoorlichting. Werk aan laagdrempeligheid bij het praten over en het werken aan de energietransitie en zZoek daarbij ook aansluiting bij de jongeren, zo laten ze weten.

Duurzaam vervoer/mobiliteit

• De studenten geven hierbij aan dat, mede gelet op de afstand tot de stad Leeuwarden, de elektrische deelauto de meeste kansen geeft voor Stiens en omgeving.

Duurzaam voedsel en circulariteit

• De studenten stellen dat het dorp Stiens een plattelandsdorp is met veel omliggende landbouw. Zij zien een aantal (landelijke) ontwikkelingen die ook in Stiens aanwezig zijn, dan wel een kans kunnen krijgen. Zoals acties bij een van de supermarkten en bij de warme bakker om voedselverspilling tegen te gaan, zoals de actie “to good to go”. Daarmee worden producten die tegen de houdbaarheidsdatum zitten met korting verkocht.
• Ook is er in Stiens een afhaalpunt van de “Streekboer”, waar lokaal of regionaal geproduceerde goederen worden verkocht. Verder geven ze aan dat de volkstuinvereniging hun lokaal geproduceerd voedsel mogelijk zou willen verkopen.
• Ten slotte wijzen de studenten op het fenomeen “Herenboeren”. Dat is een groeiende burgerbeweging die aantoont dat de productie van ons dagelijks voedsel anders, beter en bovenal duurzamer kan. Wellicht dat ook in Stiens en omgeving een dergelijk initiatief kan ontstaan om hierbij aan te sluiten.

Tot slot

De Stienzer Energykoöperaasje U.A. is ingenomen met de resultaten van het onderzoek dat door de studenten is verricht. Van belang is nu om samen met de inwoners van Stiens de plannen verder uit te werken. Er zijn in de afgelopen maanden Energie Magazines verspreid in Stiens en advertenties geplaatst in De Stienser om onze naamsbekendheid te vergroten. Daarnaast hebben we eerste stappen gezet op weg naar een gezamenlijk zonnedak in Stiens. Ook gaan we de komende tijd inwoners van verschillende (oudere) buurten benaderen om met hen te spreken over verduurzaming van hun woningen. Met andere woorden: we geven als Stienzer Energykoöperaasje U.A. uitvoering aan een belangrijk deel van de aanbevelingen van de studenten. Ben je geïnteresseerd in bepaalde onderdelen van de aanbevelingen en suggesties van de studenten of zijn er vragen? Neem dan contact met ons op. Wil je direct meedoen, geef je dan op als lid!

---

publicatie: 9 maart 2021

Studenten VHL aan de slag met verduurzaming Stiens

Vanaf begin februari jl. zijn 20 studenten van de Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) in vijf groepen begonnen met een aantal opdrachten/thema’s om te onderzoeken hoe het dorp Stiens in de toekomst meer duurzaam en energieneutraal kan worden. Zij doen dat in opdracht van de Stienzer Energykoöperaasje U.A. die per thema een advies tegemoet kan zien.

Het is mogelijk dat inwoners van Stiens binnenkort worden benaderd door studenten van de Hogeschool Van Hall Larenstein. Zij zijn dan bezig met een praktijkstudie in ons dorp. Hoe dat laatste precies gaat plaatsvinden is op dit moment niet bekend. Maar ons verzoek is, als u wordt gevraagd door deze studenten, om dan medewerking te verlenen en eventuele vragen te beantwoorden. Daar hebben we met z’n allen veel plezier van. De studenten kunnen hun praktijkstudie doen en de inwoners van Stiens kunnen later kennisnemen van de resultaten en zicht krijgen op mogelijkheden voor de toekomst.

De studenten doen hun onderzoek naar onderstaande vijf thema’s. De eerste groep gaat uit van de vraagstelling dat Stiens in 2030 geheel energieneutraal zou moeten zijn. De vraag is dan welke besparingen moeten worden doorgevoerd en hoe komen de bewoners van Stiens aan voldoende en duurzaam geproduceerde energie. De tweede groep houdt zich bezig met een zogenaamde routekaart met betrekking tot de warmtetransitie van de woningen in Stiens. Daarbij wordt onderzocht hoe de woningen het gebruik van aardgas kunnen verminderen en/of afbouwen en in welk tempo dat kan gebeuren en welke maatregelen nodig zijn voor die woningen, bijvoorbeeld qua isolatie. De derde groep richt zich op de bewonersparticipatie. Daarbij komt de vraag aan de orde hoe de bewoners van Stiens zoveel mogelijk betrokken kunnen worden en actief kunnen bijdragen aan de energietransitie. Welke ambities zijn daar bijvoorbeeld voor nodig?

Groep vier kijkt naar de inzet en het gebruik van duurzaam vervoer. De studenten onderzoeken mogelijkheden, trends en bewonersambities en geven een advies over hoe duurzaam vervoer er uit zou kunnen of moeten zien. De laatste groep richt zich op de lokale en circulaire wijze van voedselvoorziening en deeleconomie.  Zij proberen in kaart te brengen hoe deze ontwikkelingsambitie ligt bij de lokale bevolking.

De planning is de studenten eind april deze onderzoeken hebben afgerond. De Stienzer Energykoöperaasje zal daarna de rapportage bekend maken aan de bewoners van Stiens en hiervan onder meer verslag doen in De Stienser. Wilt u nu al meer weten over de Stienzer Energykoöperaasje? Bezoek dan de website www.stienzer-ek.nl.